مقالات علمی و تاریخی
این وبلاگ جهت رشد و ارتقا فرهنگ عمومی در جامعه می باشدمقالات علمی و تاریخی
این وبلاگ جهت رشد و ارتقا فرهنگ عمومی در جامعه می باشد
سایت شهریار
سایت شهریار بعد گذشتن از طوفان بی مهریها در فروردین ماه 1387 تاسیس گردید و از تمام جهات مستقل بوده و به هیچ نهاد اعم از دولتی و یا غیردولتی وابسته نبوده ونیست و هدف سایت ایجاد شناخت عمیق در ابعاد مختلف اشعار و شخصیت استاد شهریار و نیز شناساندن آن بزرگ مرد عرصه شعر ایران زمین میباشد .
میر یوسف سعیدی
سایت شهریار از دامنه های زیر قابل دسترسی میباشد :
آدرس پست الکترونیک سایت شهریار
مصاحبه ای با استاد شهریار زمستان 1366
سؤال : لطفا اگر ممکن است بفرمائید عشق در شعرهای شما چه نقشی دارد؟
جواب : شما می دانید که اصولا خودشناسی از راه علم و عقل و تفکرحاصل نمی شود لازمه خودشناسی عشق است، عشق هم تشعشع ذات الهی است.اما مراتب مختلف دارد، کلاسهای متفاوت دارد.خیلی ها هستند عشق و هنر را می گیرند، اما چون کلاسشان پائین است لباس و ظاهر آن را به جای خود آنها می گیرند تنها کسانی که به کلاس بالاتر می رسندمعنی اینها را درک می کنند.انسان هم یکمرتبه نمی تواند به بالاترین کلاس برسد، اینست که انسان یکمرتبه حافظ متولد نمی شود، حافظ را باید از چهل سالگی به بالا شناخت.یعنی از وقتی که به آخرین کلاس رسیده.عشق در سنین مختلف، محدوده های مختلفی دارد.عشق به پدر، عشق به مادر، عشق به یک دختر[اما انسان کامل دراین کلاسهای پائین درجا نمی زند] محدوده را بزرگتر و بزرگتر می کند تا جائی که، تمام آفرینش را می گیرد و نظیر سعدی می گوید، عاشقم برهمه عالم، که همه عالم از اوست.با این وصف می توان گفت که من با عشق زاده شدم، با عشق زندگی کردم و با عشق هم جان خواهم داد.طبعا شعر من هم انعکاسی از روحیات واقعی خودم هست.
سؤال : آیا یک شاعر می تواند تمامی احساسات خود را درمورد موضوعی خاص به وسیله ی شعر بیان کند؟
جواب : نه خیر، انسان نمی تواند آنچه بالقوه دارد، تماما به فعل درآورد.یک شاعر حتی در موفق ترین اثرش، آنچه را که در ایده آل دارد نمی تواند تصویر کند، منتها مسأله نسبیت است یکی توانائی تصویر گوشه ای از ایده آلش را دارد و یکی به ایده آلش نزدیک می شود.
سؤال : درمورد نیما چه نظری دارید؟
برای مشاهده متن کامل بر روی " ادامه متن " کلیک کنید
جواب : نیما دراینکه شاعر بود هیچ شکی نیست.تخیل و فانتزی لطیف داشت.افسانه اش بهترین دلیل است.در قسمتهائی از آن : [ناشناسا که هستی که هرجا با من بینوا بوده ای تو؟ هر زمانم کشیده در آغوش بیهشی من افزوده ای تو ای فسانه بگو پاسخم ده افسانه - بس کن از پرسش، ای سوخته دل بسکه گفتی دلم ساختی خون باورم شد که از غصه مستی هرکه را غم فزون، گفته افزون عاشقا تو مرا می شناسی] عرفان و معنویت هست.نیما می خواست سبکی تازه و نو را تجربه و آزمایش کند.منتها در دوره ای گیر کرده بود که شاعر نمی خواستند.سیاست برهمه چیز چیره شده بود و می خواست همه چیز را خراب کند.اینست که نیما به عرفان نرسید.با اینکه شاعر بود و شاعر واقعی هم بود.
سؤال : تحقیقا ازبین شعرای متقدم و متأخر علاقه خاصی به حافظ دارید.اگر ممکن است علت این علاقه را توضیح دهید.
جواب : خود شعر(حقیقت شعر) یک لطائف روحی است.الهام که می گوئیم آن را از جهان روح می گیریم.این یک بحث است، بحث دیگر درمورد شکل و تکنیک شعر است.تکنیک ممکن است دربعضی ها خیلی قوی باشد مثل سلمان ساوجی، ایرج حتی ملک الشعرا.اما معنویت و روحانیت شعر مربوط به سیروسلوک وباطن انسان است[این هردو باید در یک شخص جمع باشند تا او را شاعر کامل بشناسیم، حافظ چنین شاعری بود.]
سؤال : هنوز در ذهن عده ای این ایراد بر حافظ هست که چرا مثلا شاه شجاع را تعریف کرده.
جواب : بیخود، شاعر باید همه را ارشاد کند.تربیت و ارشاد هم بردونوع است : تشویقی و تنبیهی.سلاطین را باید در محذور قرار داد، مثلا باید گفت که تو عادل هستی، چنینی و چنانی غرض شاعر اینست که او را تعدیل و تأدیب کند(حافظ و سعدی مداح نبودند که هر پادشاهی را تعریف کنند.سعدی اتابک زنگی را که ادب دوست بود و تربیت پذیر بود ارشاد می کند نه امیران حجاج صفت را، به اینها می گوید :
بـــه چه کــار آیـــدت جهــــانــــداری
مــــردنـــت بـــه که مـــردم آزاری
حافظ هم همینطور، شاه شجاع را تعریف می کند نه تیمور را، به تیمور می گوید :
آدمی در عالم خاکی نمی آید به دست
عالمی دیــگر ببــاید ساخت وز نو آدمی
یعنی که تو اصلا آدم نیستی.جرأت حافظ و سعدی در ارشاد پادشاهان با آن نصایح بی پروا قابل تحسین است.
نـــکنــــد جور پیــــشه ســــلطـــانی
که نــــیایــــد ز گـــــرگ چـــوپــــانی
یا:
پــــادشـــاهی که طـــرح ظلـــم افکند
پــــای دیـــــوار مــــلک خویـــش بکند
یا :
جهــــان ای بــــرادر نـــمانـــد به کـس
دل انـــدر جهــــان آفـــرین بــند و بس
مـــکن تـــکیه بـــر ملک دنـــیا و پـشت
که بسیـار کس چون تو پرورد و کشت
چـــو آهنـــگ رفتــن کنـــد جـان پــــاک
چه بـــر تــــخت مردن چه بر روی خاک
سؤال : استاد، بعد از یک عمر زندگی شاعرانه که حاصل آن محبوبیتی بی نظیر دربین ایرانی ها و بخصوص آذربایجانی هاست چه آرزوئی دارید؟
جواب : آرزوی من رسیدن به جاودان است.اینجا ما دچار زمان و مکان هستیم.زمان و مکان هم چاه است.باید از عبادت نردبانی درست کنیم و خود را از چاه نجات بدهیم و برسیم به مرحله السابقون.السابقون در سوره واقعه هست.والسابقون السابقون، اولئک المقربون.یعنی آنها که سبقت جسته بودند، اینک پیش افتاده اند اینان مقربانند.
سؤال : به عنوان آخرین سؤال می خواستم بفرمائید هنرمند و به خصوص شاعر دراین برهه از زمان چه رسالتی دارد؟
جواب : رسالت شاعر با تغییر زمان و مکان، تغییر نمی پذیرد.خداشناسی رسالت همیشگی شاعر است.آیه قرآن است که : هو الاول والآخر والظاهر والباطن.اوست اول و آخر و آشکار و نهان.حدیث هم داریم که : اول العلم معرفة الجبار و آخرالعلم تفویض الامرالیه.علی (ع) می فرماید : ما رایت مشیا و قد رایت الله قبله و بعده و فیه.یعنی ندیدم هیچ چیز را مگر اینکه خداوند را دیدم پیش ازآن و بعد ازآن و درآن.پس خداشناسی یک اصل است.انسان را خلق کرده که خداشناس باشد.کنت کنز مخفیا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق لکی اعرف.خداشناسی هم با علم تنها حاصل نمی شود.ما اوتیتم من العلم الا قلیلا. لازمه آن رسالت عشق است و عشق هم دل شکسته می خواهد.در شعری گفته ام :
خــدا را جا به دلهای شکسته است
دل بـــشکسته جو تـــا می تـوانی
بــه چشم دل خــدا را بــین، خدا را
که بـــا ما لـــطف هـا دارد نـــهانـی
از کتاب «در مکتب استاد»
اثر : ابوالفضل علیمحمدی
http://a-alimohammadi.blogfa.com
